7 kwietnia wypada Światowy Dzień Zdrowia, obchodzony co roku od 1950 - w rocznicę powołania Światowej Organizacji Zdrowia (WHO). Za każdym razem dzień ten jest wykorzystywany do podkreślenia priorytetowego problemu w obszarze zdrowia publicznego na świecie. W 2021 roku, hasło Światowego Dnia Zdrowia brzmi: “Zbudujmy sprawiedliwszy, zdrowszy świat dla wszystkich”.
WHO zwraca uwagę na to, że pandemia Covid-19 doprowadziła do cofnięcia wielu sukcesów w obszarze walki ze skrajnym ubóstwem i wpłynęła na powiększenie nierówności płciowych, społecznych i zdrowotnych. Przewiduje się, że w wyniku pandemii poziom ubóstwa wzrośnie po raz pierwszy od 20 lat, oraz że zachwiany zostanie postęp w zakresie osiągania Celów Zrównoważonego Rozwoju (SDGs).
Chociaż pandemia dotknęła cały świat, jej efekty najdotkliwiej odczuły kraje, które już wcześniej zmagały się z chorobami i nie miały dostępu do dobrej opieki zdrowotnej. Społeczności te są też najbardziej narażone na doświadczanie negatywnych efektów globalnych działań podjętych w celu powstrzymania pandemii.
Nie ma chyba kraju, w którym nie narzeka się na opiekę zdrowotną i Polska na pewno nie jest tu wyjątkiem, ale warto pamiętać, że od 2019 roku jesteśmy zaliczani do grona krajów o najwyższym dochodzie. Nawet jeśli nie czujemy się bogaci, porównując się z USA, krajami skandynawskimi czy sąsiednimi Niemcami, ta statystyka bardzo dobrze pokazuje w jakim miejscu znajdujemy się w kontekście całego świata.
Pandemia dotknęła nas mocno, szczególnie jeśli byliśmy związani z branżami, które zostały zamknięte przez rząd, ale zdecydowana większość krajów na świecie jest obecnie w dużo cięższym położeniu. Jak podaje WHO, trzy miliardy ludzi - 40 procent światowej populacji - nie ma w domu sanitariatów z bieżącą wodą i mydłem. W bardzo ciężkiej sytuacji są osoby mieszkające w slumsach czy improwizowanych osiedlach, a także osoby doświadczające bezdomności.
Pandemia Covid-19 dobitnie pokazała, że część osób ma możliwość życia w zdrowiu i dostęp do lepszej opieki zdrowotnej tylko ze względu na to gdzie się urodzili. WHO nazywa tę sytuację niesprawiedliwą, ale dodaje również, że można jej zapobiec. W dużym stopniu będzie to rola przywódców politycznych, których WHO wzywa do:
- współpracy ze społecznościami doświadczającymi nierówności w celu znajdowania i rozwiązywania źródeł tych nierówności;
- gromadzenia wiarygodnych danych na temat płci, wieku, dochodu, wykształcenia, statusu migracyjnego, niepełnosprawności, położenia geograficznego i innych cech istotnych w danym kontekście krajowym;
- przyjęcia kompleksowych rozwiązań w celu wyeliminowania systemowych przyczyn nierówności i zwiększenia inwestycji w podstawową opiekę zdrowotną;
- działania i współpracy poza granicami swojego kraju.
Pandemia pokazała też, że nie wszystkie wyzwania dotyczące zdrowia będą możliwe do zatrzymania w obrębie jednego kraju, więc w interesie nas wszystkich jest przeciwdziałanie takim kryzysom.
Co możemy zrobić jako obywatele?
- Zapoznać się z raportem WHO wydanym z okazji Światowego Dnia Zdrowia 2021
- Wspierać organizacje pozarządowe zajmujące się pomocą humanitarną w krajach Globalnego Południa, które są najbardziej dotknięte przez obecny kryzys zdrowotny i ekonomiczny. Najbardziej interesujące sugestie organizacji publikuje co roku GiveWell, które zajmuje się ocenianiem organizacji i wybieraniem tych, które są najskuteczniejsze na świecie
- Głosować na polityków, którzy dbają o rozwiązywanie nierówności i są nastawieni na współpracę międzynarodową
